Desperate in Dhaka II
Door: Marion
Blijf op de hoogte en volg Marion
20 Maart 2015 | Bangladesh, Dhaka
De eerste weekenden van mijn verblijf in Dhaka breng ik nog door met mijn Randstad- en Accenture-vrienden en -vriendinnen. Maar na twee weken is iedereen naar zijn plaats van bestemming en moet ik mezelf vermaken. Na een drukke werkweek is het heerlijk om een rustige weekenddag te hebben, maar een mens - ook een volunteer - wil er wel eens op uit. Zelfs in een land van 160 miljoen inwoners kennen alle VSO-volunteers elkaar. Via een paar internationale volunteers kom ik in contact met Zahid, student en tevens lokale vrijwilliger. Hij heeft zijn vriendinnetje meegenomen. Ze heet Nazma en dat betekent 'beautiful'. En dat is ze. Ze draagt een prachtige saree. Haar vriendje vertelt dat ze Engels studeert, maar van ons Engels verstaat ze nauwelijks een woord – en spreken horen we haar al helemaal niet. Wel moet ze erg lachen als ik iets in het Bangla zeg.
Zahid stelt voor met ons groepje “naar buiten” te gaan, een groot groen gebied, waar de Dhakenezen in het weekend recreëren. We verdelen ons over twee riksja's en dan begint een tocht van een kilometer of vijf... Aanvankelijk lijken de fietsers onvermoeibaar, maar als de straten slechter van kwaliteit worden, moeten ze toch wel even stoppen met trappen zo nu en dan. Bijzonder, terwijl ik dacht dat er geen eind komt aan deze stad rijden we Dhaka uit! We komen terecht op een soort bouwterrein, enorm uitgestrekt, met stekelige pollen, 'n paar visvijvers, een enkele grazende koe, zomaar ergens in niemandsland een terras met plastic stoelen en parasols, en overal om ons heen honderden hoge betonnen palen... Is dit land art? Verder vele lokale recreanten, allemaal op zijn zondags gekleed op deze vrijdag. Ze slenteren wat rond en natuurlijk, volgens goed lokaal gebruik, fotograferen ze elkaar in alle standen. Dat doen wij dan ook maar, we passen ons aan. Die schat van een Beautiful geeft ons dames zomaar ineens oorhangers cadeau. We lopen wat rond terwijl er om de zoveel tijd een vliegtuig laag over ons heen scheert; we zijn niet ver van de landingsbanen van het internationale vliegveld. In de verte de skyline van Dhaka. Als de zon rood kleurt, pakken we weer een riksja voor de terugweg. Met ons honderden anderen. Zodat we in een riksja-file terecht komen.
21 februari is Eid ul-Fitr: National Martyr’s Day en International Mother Language Day. Op deze dag wordt het studentenprotest tegen de Pakistaanse overheersing herdacht dat plaatsvond op 21 februari 1952 en eindigde in een bloedbad. Het protest was ook gericht tegen het verplichte Urdu voor een bevolking die een eigen taal, het Bengaals, had. In 1999 heeft de Unesco deze dag uitgeroepen tot International Mother Language Day.
De jaarlijkse herdenking vindt plaats bij Shaheed Minar, een spuuglelijk monument, maar kennelijk ontzettend belangrijk voor het volk. In de wijde omtrek is er een enorme drukte, vrouwen met bloemenkransen op het hoofd. Rondom het monument is het een plechtige bedoening, met afgevaardigden uit vele landen. Er wordt gezongen en er worden gedichten voorgelezen.
Een week later ga ik weer die kant op, opnieuw omgeving Dhaka University, deze keer met een VSO-collega van het hoofdkantoor in de UK die enkele weken in Dhaka verblijft. In verband met de Language Movement is er de hele maand februari Book Fair, er zijn boekenstallen, schrijvers en dichters lezen voor uit eigen werk. Het hele gebied is afgezet voor autoverkeer en het is opnieuw een enorme drukte - deze keer uitgesproken feestelijk. De hoeveelheid boekenstallen valt nogal mee, maar wel zijn er kramen en karren met zo ongeveer alles wat je maar bedenken kunt, van alle mogelijke soorten voedsel en sieraden tot en met bloempotten en tuinplanten. In het uitgestrekte park is het een enorme drukte met hele families die lopen te paraderen of zitten te picknicken, er wordt gecricket, er zijn kermisattributen. Iedereen is op zijn paasbest gekleed, wat een kleuren!
Ook op de campus is het een gekrioel. Merkwaardig, er zijn een paar beeldengroepen en de koppen zijn omwikkeld met zwarte blinddoeken. Er is iets wat lijkt op een optocht of demonstratie. De reden begrijp ik niet, ik kan de spandoeken niet lezen.
Vandaag heb ik geen internet. Pas de volgende dag verneem ik dat Avijit Roy, een bekende Bangladeshi blogger (tevens US staatsburger) en criticaster van moslimfundamentalisme, in hetzelfde gebied is vermoord, de avond voordat wij er liepen...
Op 6 maart is het Holi. Via een voormalige volunteer, die iemand kent die weer iemand kent die een uitje naar het festival organiseert, kom ik terecht in een appartement vol volk uit alle continenten. Prachtige flat trouwens, licht en luchtig, met aan twee zijden uitzicht op het Banani-meer - dat vandaag niet stinkt. Je hebt er goed zicht op de golfplaten krotten aan de overzijde van het meer, schilderachtig weerspiegeld in het water, scherp afgetekend tegen een heiige achtergrond van hoogbouw.
De hele ploeg wordt in een paar gehuurde auto’s en een als ambulance vermomd personenbusje geladen - alle stoelen bekleed met plastic, op de terugweg blijkt waarom - en naar Oud Dhaka gereden. Holi is een Hindu-festival. Het viert het einde van de winter en begin van de lente, de overwinning van goed over kwaad, en vindt plaats op de eerste dag na volle maan. Het is het festival van de kleuren. Nou, dat blijkt.
Van tevoren zijn we geinstrueerd alleen afdankertjes te dragen: “Nada to Prada and NoNo to Valentino”. Verder: ogen beschermen en huid & haar insmeren met (cocos)olie.
We worden gedropt bij Shakhari Bazar. Daar mengen we ons onder het volk, en laten ons meenemen een lange smalle straat in, waar we schijnbaar helemaal doorheen moeten. Daarvoor al begint het: er wordt met verfpoeder gegooid, bij voorkeur midden in je gezicht - pfffprrrtttt - en er wordt verfprut over je wangen gewreven. Vloeibare verf in plastic flessen met een gaatje is ook heel populair. Ballonnen gevuld met gekleurd water. Of plenzen gewoon water. Schuifelend, dan weer swingend, ploeteren we voort door plassen en modder. Want in de straat wordt het water met bakken tegelijk vanaf de balkons over de menigte uitgestort. Ja, menigte. Het past allemaal maar net, en het deint, het dringt en het duwt. Snoeiharde muziek uit boxen als klerenkasten. Rondom deze obstakels loopt het vast en begint het gedrang gevaarlijke vormen aan te nemen. Ik ben dan ook blij als ik - na een uur? - aan het einde van de straat ben. Doorweekt en verkild, ieder plekje huid gekleurd, kleding idem, verf in mijn ogen, brillenglazen bijna ondoorzichtig. Wachten in de warme zon tot de groep compleet is en dan terug door een andere, rustige straat. Nee dus, het gebruik schrijft voor dat we door diezelfde straat terug gaan, de enige andere mogelijkheid is bovendien geblokkeerd. We moeten nogmaals door het verffestijn… Daar gaat ie, deze keer en bloc, de vrouwen in het midden, de mannen als een beschermende ketting eromheen, en duwen maar. De ketting blijft tot mijn verwondering min of meer intact en al na een minuut of twintig hebben we het hele gooi- en smijttraject doorlopen. Iedereen haalt opgelucht adem. Het was een geweldige belevenis maar wat mij betreft een ‘once in your lifetime’.
Ik wil Oud Dhaka ook wel eens 'gewoon' zien, dus een week later ga ik weer die kant op. Met de CNG laten we, collega en ik, ons afzetten bij Shabar Ghat, de havenpieren. Het is er een onwaarschijnlijke bedrijvigheid, ondanks de vrijdag. De schepen hebben waren afgeleverd, die worden schreeuwend verhandeld en in alle richtingen getransporteerd. De herrie wordt nog wat opgevoerd door de muezzin die her en der oproepen voor gebed. Meer binnenin de stad wordt inderdaad naar hartenlust gebeden. Hele straten zijn bedekt met knielende en buigende mannen. Wat een stad, we lopen maar wat raak. En hier wil ik even geheel gratis reclame maken voor de fan-tas-ti-sche app Maps.me, offline kaarten van de hele wereld inclusief Dhaka. Zonder deze app liep ik nu nog steeds te dwalen door de doolhof die Oud Dhaka is. De straten worden steeds smaller, omzoomd door open riolen. Er wordt gelopen, ge(bak)fietst, geriksjaat, er zijn handkarren, tomtoms, hele vrachten textiel, stapels groenten, fruit - veelal op het hoofd gedragen - en trossen levende kippen, En dan zijn heel veel winkeltjes zelfs nog dicht vanwege de vrijdag. Fascinerend. En zwaar vermoeiend. Na een paar uur gaan we weer op huis aan. De terugreis duurt natuurlijk ook nogal even, ik moet bijna de hele stad van zuid naar noord doorkruisen. De bijrijder in de deuropening van mijn bus heeft het er ook zwaar mee. Half buiten de bus hangend dreigt hij voortdurend in slaap te vallen; zijn ogen zakken dicht en zijn hoofd knikt bijna zonder ophouden. Half buiten de bus, ja.
Van geheel andere aard, maar ook heel boeiend is een bezoekje aan de haarsalon in de buurt. Ik laat er mijn haren in de henna laten zetten. Wel zo makkelijk, vooral voor het uitwassen. Hier hebben ze warm water - dat heb ik thuis niet. Al die tijd, een uur of twee, zijn twee salondames bezig met een andere vrouw, geheel in zwart gehuld - maar haar kleed is afgezet met kleurige schitterstenen, en haar gezicht is onbedekt. Haar handen worden prachtig versierd met henna. Het is voor de bruiloft van een vriendin, mede-student, vertelt ze. Een klein kind wordt geknipt en brult de hele boel bij elkaar. De moeder probeert wanhopig haar stil te krijgen. Ik haal “Visje, visje in het water” van stal. De moeder, geinspireerd, zet het ook op een zingen, ik herken de wijs van “Altijd is Kortjakje ziek”! Dus die pak ik over in het Nederlands - dat helpt. Even. De dankbare moeder vraagt of ik uit Duitsland komt. Mijn behandeling wordt afgerond met een föhnbeurt. Ik krijg een mooie babyrol in mijn nek, lekker retro.
Een andere keer ga ik erheen voor een ontspannende oliemassage en probeer te communiceren met het personeel.
En zo is er van alles te beleven in deze stad – ik heb het nog niet eens over de vele restaurants met alle mogelijke wereldkeukens, de expatclubs, de foute nachtclub... – zodat ik tijd tekort kom in mijn twee maanden hier.
Desperate in Dhaka? Anderen misschien, maar ik niet. Astrid voelde 'm al aankomen na aflevering I: desperate to leave Dhaka, daar lijkt het meer op.
-
20 Maart 2015 - 20:13
Marieloes:
Prachtige sfeerbeschrijving Marion. Bedankt. Liefs, Marieloes -
20 Maart 2015 - 20:33
Ludmilla:
Lieve Marion, je stond er dus wel gekleurd op.....BWOEHAHA
Had je je haar voor of na met henna laten kleuren???
Je schrijfstijl is geweldig, trouwens, misschien een andere carrière als je terug bent..?
liefs met een dikke knuffel van Ludmilla, vanuit een koud en kil Hoorn, NL(7 gr vandaag), waar we een zonsverduistering hadden. Een zonsverduistering waar overigens niets van te zien was, omdat het bewolkt was.
Hopelijk knapt het weer wat op als jij weer de landsgrenzen passeert. Ik kijk er naar uit... -
20 Maart 2015 - 23:10
Marlou En Bob :
Hi lekker ding -
20 Maart 2015 - 23:10
Marlou En Bob :
Hi lekker ding -
21 Maart 2015 - 01:51
Astrid:
Never a dull moment in Dhaka. Marion, dat wordt straks wennen in Ouderkerk. Daar zul je je weekendvertier moeten zoeken op de Rondehoep of op de Botshol. Maar het is duidelijk: jij voelt je in BD als een "Visje, visje in het water". Ik had jou wel eens willen zien tijdens dat Hindufestival. Non non to Vuitton, nee nee to Olcay, raus raus mit Holthaus, nein nein to Calvin Klein, maar yes yes to trash. Nee, ik had je juist willen zien NA AFLOOP van die deining. Wat zul jij er "Nazma" hebben uitgezien! Waarom ontbreekt daar een foto van, heldin? Die was jou tot einde der dagen achtervolgd natuurlijk.
Marion, geniet van je laatste dagen in Dhaka. Zeker weten dat je met een dikke strot afscheid gaat nemen, dus hou het droog.
Dag.
Astrid. -
21 Maart 2015 - 02:25
Hielkje:
Dag Marion,
wat een prachtige beschrijving van jouw vrijetijdsbesteding. Wel wat anders dan Ouderkerk. Mooie foto's en als ik dat vieze meertje zie, dan ruik ik,het ook. Het valt me mee dat je er geen zwemmers in ziet! Jouw indrukken zijn natuurlijk onvergetelijk en dat is het leuke van reizen: je ziet, hoort, ruikt en maakt dingen mee, die je nooit vergeet.Sterkte met de laatste loodjes en daarna nog veel reisplezier met Alex.
Hartelijke groeten,
Hielkje -
21 Maart 2015 - 04:25
Astrid:
Sorry sorry voor de schimpscheut over het niet durven plaatsen van een foto van je besmeurde reputatie. Mijn dierbare reisgenote (die helaas met geen 100 Friese paarden naar BD te trekken is!) vertelde me dat er behalve het rijtje van 7 foto's nog een serie van 21 is. En ja hoor. Wat een enige foto's. Je staat er trouwens stralend op, dus nu weet iedereen waar we je blij mee kunnen maken! Wat een schat aan ervaringen doe je op in BD, geniet er nog een poosje van.
Groetjes,
Astrid. -
21 Maart 2015 - 07:34
Michèle Maisonneuve:
Que d'aventures Marion! Et en plus bien racontées. On dirait un film à la Bollywood "Marion chez les Bangladais" J'attends l'épisode suivant avec impatience... Bisous et porte-toi bien, Michèle -
21 Maart 2015 - 10:16
Geri:
Wat een geweldig verhaal weer. Ik ga ze nog missen straks. En prachtige foto's! -
21 Maart 2015 - 10:59
Robby:
U schrijft mooi , mevrouw.....
Er bestaan natuurlijk al legio reisverhalen maar als ik uitgever was dan wist ik het wel.
Hey Marion
Begrijp ik nou goed dat je ook geen warme douche hebt ? -
23 Maart 2015 - 10:27
Ans:
Klinkt allemal goed, Marion. Leuk om straks je verhalen te horen! Geniet nog van je tijd daar, je mist hier niks, hahahaha. XXX
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
